BEKAERT MAARTEN

Een greep uit het hedendaagse wetenschappelijk onderzoek (zowel Westers als Chinees) toont aan dat acupunctuur effectief is bij:
- arthrose van de knie
- post-operatieve pijn
- Lage rugpijn en sciatica, incl. lumbago, degeneratieve wervelaandoeningen, hernias
- Alle schouderpijnen
- Rheumatische klachten
- Gezichtspijnen
- Nekklachten, incl. whiplash, uitstraling in de armen,...
- Peesontstekingen als tenniselleboog, carpal tunnel syndrome,...
- Migraine-aanvallen
- ...

Als voorbeeld haal ik een studie aan van Wang Wen-yuan et al, in Beijing Zhong Yi (Beijing Chinese Geneeskunde), #1, 1993, waarin werd aangetoond dat bij 5.461 patiënten met pijn 76.10% van de gevallen werd genezen, en maar liefst 97.20% van de gevallen merkbaar verbeterden. Patiënten kregen in totaal slechts 10 behandelingen gespreid over twee weken. Noteer dat er quasi geen neveneffecten zijn bij deze behandeling!

Wegens plaatsgebrek kan ik de duizenden studies die de effectiviteit van acupunctuur bewijzen niet allemaal aanhalen, maar wie dat wil kan mij contacteren en om meer studies vragen. Deze studies zijn gebaseerd op de werkelijke behandeling van echte patiënten met welbepaalde aandoeningen, en nagenoeg altijd is er significante verbetering merkbaar bij meer dan 90% van de patiënten. Wetenschappers kunnen met de vinger wijzen en zeggen dat sommige van deze studies niet dubbel-blind gedaan zijn, maar strikt genomen zijn deze studies onmogelijk bij acupunctuur. Chinese onderzoekers omzeilen dit probleem door de effectiviteit van acupunctuur en kruiden te vergelijken met courante Westerse behandelmethodes voor een bepaalde aandoening. Er wordt bewezen dat acupunctuur even goed als, dan niet beter werkt dan de Westerse behandeling.

Hoe werkt acupunctuur bij pijnbestrijding?

De theorieën van de Chinese geneeskunde stellen dat pijn onstaat wanneer er stagnatie is. Wanneer er geen stagnatie meer is, is er geen pijn meer. Acupunctuur werkt dus door de circulatie van Qi te bevorderen.
Qi is de substantie die in de meridianen stroomt. Meridianen, een netwerk van vaten, lopen over het gehele lichaamsoppervlak. Specifieke punten openen welbepaalde zones.
Qi, wat meestal als energie of “vitale invloeden” wordt vertaald kan (nog) niet gemeten worden. Maar wetenschappelijk tests tonen wel aan dat stimulatie van een acupunctuurpunt duidelijke en reproduceerbare veranderingen teweegbrengt. Zoals betere circulatie, vermeerderd aantal witte bloedcellen, meer of juist minder maagsecretie, minder galsap reflux etc.
Acupunctuur kan ook op de wortel van het probleem inwerken.Wanneer die wordt behandeld kan genezing op een dieper niveau plaatsvinden, dwz. meer dan alleen symptoombehandeling.

Diabetes Mellitus- een epidemie?
U zult er vast al van gehoord hebben: diabetes is in opmars. Suikerziekte bestaat al duizenden jaren, maar de incidentie ervan is verdubbeld in de laatste 15 jaar, en zal dat opnieuw doen in de komende 15 jaar. Zes procent van de bevolking lijdt aan een vorm van suikerziekte, boven de 65 jaar is dat zelfs 16 procent¹. Er zijn twee vormen van suikerziekte: insuline-afhankelijke en niet-insuline-afhankelijke diabetes. In het eerste geval, kortweg type 1, kan er (bijna) geen insuline meer aangemaakt worden in het eigen lichaam. Uitwendige toediening van insuline is noodzakelijk. In geval van type 2 is de aanmaak van insuline verminderd én zijn de lichaamscellen minder gevoelig voor deze insuline. Doordat de insuline zijn werk niet kan doen zit men met te veel suiker in het bloed. Door controle van de glycemische waarde probeert men de vaak ernstige complicaties zoveel mogelijk te voorkomen: atherosclerose, nierlijden, dermatologische klachten, zenuwaandoeningen, coma en hersenlijden, blindheid, infecties en amputaties van ledematen.

Oorzaken en behandeling van suikerziekte
Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte en begint meestal in de kinderjaren. Zonder toediening van insuline kunnen deze mensen niet overleven. Diabetes type 2 wordt vooral veroorzaakt door obesitas, en genetische vatbaarheid, slecht dieet en ouderdom. De ziekte wordt vooral vastgesteld na het 40ste levensjaar. Gewichtscontrole staat centraal; orale toediening van insuline en andere geneesmiddelen komen pas op de tweede plaats. Jammer genoeg zijn deze geneesmiddelen niet goedkoop, zijn er vaak neveneffecten en soms zijn ze ook niet in staat de suikerspiegel efficiënt te controleren.

Chinese geneeskunde en diabetes
De ziekte werd al meer dan 2000 jaar geleden beschreven in het Boek van de Gele Keizer. In China veranderen de tijden, levensstijlen en het dieet enorm snel, en ook daar is diabetes in opmars. Er is de laatste jaren een explosie geweest in onderzoek naar de behandeling van diabetes met acupunctuur en Chinese kruiden. Het goede nieuws is dat zowel acupunctuur als Chinese kruiden in staat zijn deze ziekte effectief te controleren. Dit gebeurt steeds in overleg met de behandelende arts, die van de traditionele Chinese behandeling op de hoogte moet zijn. In enkele gevallen kan met niets meer dan dieet, naalden en kruiden een bijna totale opheffing van de symptomen bekomen. De medische wereld kent een steeds toenemende interesse in de traditionele Chinese geneeskunde, en dat komt deels door de effectieve behandeling van suikerziekte door de Chinese dokters. Acupunctuur is werkzaam vooral in het beginstadium van de aandoening. Wanneer de ziekte al verder is gevorderd, zijn Chinese kruiden noodzakelijk. Zowel type 1 als type 2 worden met kruiden behandeld. Ze zorgen vaak niet alleen voor een verbetering van de suikerspiegel, maar ook voor een verbetering van de levenskwaliteit en ter preventie van verwikkelingen. Dieetadvies is noodzakelijk en kan soms verschillen van het advies van de westerse diëtist. Bovendien kan ook bewegingsadvies nodig zijn. Een behandelingsprogramma wordt altijd op maat van de patiënt samengesteld, en is gebaseerd op een holistische diagnose. Voor meer informatie over de werking van acupunctuur en diagnostiek van de Chinese geneeskunde verwijs ik naar mijn andere brochures.

Integratieve behandeling
Dit wil zeggen dat er vaak geopteerd wordt om de Westerse en Chinese behandeling samen te nemen. Dit is ook zo in China, waar de twee soorten geneeskunde broederlijk naast elkaar worden beoefend. De één vult aan waar de andere tekortschiet. Men kan honderden artikels vinden die het effect van een gecombineerde behandeling nagaan. Nagenoeg altijd is het zo dat een integratieve behandeling de beste resultaten oplevert. Ook in de behandeling van de complicaties van diabetes blijken acupunctuur en Chinese kruiden nuttig. Er zijn reeds vele onderzoeken uitgevoerd voor elke mogelijke diabetische complicatie (hoge bloeddruk, vasculaire aandoeningen, infecties,...)

Een greep uit het onderzoek
Het “Chinese-French Committee for the Study of Diabetes” vond in een multi-center gecontroleerde gerandomiseerde studie² van 216 personen dat drie veelgebruikte Chinese kruiden (huang lian, huang qi en jin yin hua) goed getolereerd werden en ook effectief waren in de behandeling van type 2 diabetes. Bovendien was hun synergistische werking statistisch significant, hiermee de stelling bevestigend dat kruidenformules beter werken dan enkelvoudige kruiden.
In een andere vergelijkende studie met 92 deelnemers³ met type 2 diabetes vond men dat bij inname van Chinese kruiden 51 patiënten (55.4%) een duidelijke verbetering van de suikerspiegel bekwamen, terwijl 32 patiënten (34.8%) een verbetering hadden. Slechts 9 personen (9.8%) verkregen geen effect; in 90.2% van de gevallen was de kruidenbehandeling dus effectief. In de controlegroep, die orale hypoglycemica kreeg toegediend, was het totaal effectief percentage slechts 69.7%, met slechts 34.8% die een duidelijke verbetering hadden. Het verschil tussen de kruidenbehandeling en de courante Westerse behandeling was statistisch significant.
Er zijn wel honderden dergelijke studies te vinden in de Chinese literatuur.
In een ander artikel⁴ werden maar liefst 86 kruiden opgesomd naargelang hun anti-diabetische werking en/of hun farmacologie. Hun experimentele en/of klinische werking in de behandeling van diabetes is reeds bewezen.
In 2003 werden bepaalde Chinese kruiden officieel erkend als antidiabetisch5. Men vermoedt dat meer dan 200 kruiden een hypoglycemische werking bezitten. Hun effect is mild maar significant. Soms zijn ze te verkiezen boven reguliere geneeskunde om complicaties van diabetes te behandelen. Ter behandeling van diabetes zelf dienen ze tevens om de dosis van de reguliere geneesmiddelen te kunnen verlagen. Dit vermindert of elimineert de kans op nevenwerkingen van de medicijnen. Dit is een voorbeeld van de zgn. integratieve behandeling.

Iedereen heeft wel eens een moment waarop ie het niet ziet zitten. Dit moet echter van voorbijgaande aard zijn. Anders tasten gevoelens als verdriet, ontgoocheling en hopeloosheid de kwaliteit van het leven aan. Van depressie kan men spreken wanneer men vier van de volgende symptomen heeft gedurende meer dan twee weken¹:

• depressieve gevoelens
• Geen plezier of interesses meer
• Verlies van energie en vermoeidheid
• Slechte concentratie
• Verstoorde eetlust
• Verstoorde slaap
• Opgewonden gevoel of traagheid
• Schuldgevoelens of minderwaardigheidsgevoelens
• Zelfmoordneigingen

De ziekte wordt nog vaak onderkend. Volgens een recente studie in België waaraan 13.699 mensen deelnamen vertonen 17.8% van de patiënten van de huisartsen depressie of angst. Het percentage wordt nog hoger in stedelijke gebieden. 10 à 17% van de Belgen zou tijdens zijn leven een depressie doormaken (1.000.000 tot 1.700.000 mensen.) Meer vrouwen dan mannen lijden aan deze aandoening. De WereldGezondheidsOrganisatie voorspelt dat in 2020 depressie de meest voorkomende ziekte zal zijn.

Hoe wordt depressie normaal behandeld?

Antidepressiva behoren tot de groep van de meest verkochte geneesmiddelen. Er zijn verschillende soorten van deze geneesmiddelen. Nieuwe medicijnen als Prozac en Zoloft helpen miljoenen mensen zich beter te voelen- maar ze zijn nooit zonder nevenwerkingen. Een aantal studies heeft recentelijk aangetoond dat de zogenaamde SSRIs niet werkzaam zijn bij jongeren of zelfs zelfmoordneigingen zouden veroorzaken².
Men mag ook nooit zomaar stoppen met de behandeling met medicijnen. Indien u zou kiezen om een behandeling met acupunctuur en/of Chinese kruiden te starten, dient u dat in overleg met uw arts te doen.
De geneesmiddelen zijn slechts een symptomatische behandeling. Vaak raadt men aan om ook psycho-therapie te volgen.

Hoe behandelt de Chinese geneeskunde depressie en andere stemmingsstoornissen?

“Elke depressie kan men als een Leveraandoening klasseren”, schreef men in een 18de eeuws Chinees compendium. Meer specifiek gaat het hier over een stagnatie van Qi: de Lever voert zijn taak van Qi circuleren niet goed uit. [De meest courante oorzaken van Lever Qi stagnatie zijn onvervulde verlangens- zij knopen de Qi] In de behandeling moet men dus steeds de Qi en de Lever doen bewegen.
Dit is echter niet voldoende. Naargelang de oorzaak van de Lever Qi stagnatie zal men ook het dieet moeten aanpassen, meer bewegen, leren omgaan met woede en frustatie of andere emoties ... Praat maar over wat op uw Lever ligt ...
Een zeer frekwent gevolg van Lever Qi stagnatie is leegte in de Milt. De Milt produceert dan niet genoeg Qi en Bloed, en maakt Damp aan. Men voelt zich loom. Damp kan indikken en Flegma(Slijm) worden. Flegma kan dan zelf obstructie van de Qi veroorzaken, of zorgen voor troebel denken. Dit fenomeen wordt erger wanneer men vaak zoet en vet voedsel eet.
De stagnatie kan ook in Hitte en Vuur omslaan, die het Hart teisteren en zorgen voor een onrustige geest. Dit Vuur kan op zijn beurt een leegte van Yin en Bloed veroozaken.
Een leegte in de Milt kan ook een leegte in de Nieren veroorzaken, zowel Nier Yin als Nier Yang.
Tenslotte kunnen al deze zaken ook nog leiden tot stase van Bloed.

Het is de taak van de acupuncturist te achterhalen welke patronen (het meest) aanwezig zijn in uw specifiek geval. Na een correcte diagnose kan dan gestart worden met een behandelplan. Dit kan acupunctuur, Chinese kruiden en/of een dieet- en levensstijladvies met zich meebrengen. [Voor meer informatie over diagnostiek verwijs ik u naar een andere folder.] Het is ook perfect mogelijk om Westerse en Chinese behandeling te combineren. Neveneffecten worden minder en vaak kan men de medicatie afbouwen. Steeds in overleg met uw arts.
In de Chinese geneeskunde heeft men nooit echt het onderscheid gemaakt tussen lichaam en geest. In zowel het Westen als het Oosten erkent men dat bepaalde emoties depressie kunnen veroozaken. Maar in het Oosten weet men dat bepaalde structurele (lichamelijke) klachten ook een functionele klacht (bv. depressie) kunnen veroorzaken.
Zo komt het voor dat mensen met arthroseklachten een (lichte) depressie er bovenop krijgen.

Een greep uit het onderzoek.

In een Amerikaanse studie³ vond men dat acupunctuur even effectief was als courante farmacologische behandeling. Met dat verschil dat er bij de acupunctuurbehandeling geen nevenwerkingen waren.
In een ander onderzoek⁴ vond men dat electro-acupunctuur even goed werkte als het tetracyclische anti-depressivum matropiline, maar opnieuw geen nevenwerkingen. De electro-acupunctuur werkte zeer goed (p< 0.01); bovendien stelde men ook significante reducties in cortisol en endothelin-1 waarden vast.
In een literatuuronderzoek⁵ vond men dat acupunctuur een significante rol kan spelen in de behandeling van depressie en angststoornissen.

Premenstrueel syndroom

Iedereen zal de symptomen wel kennen: angsten en spanningen, depressie, vermoeidheid, verlangen naar zoetigheid en ander voedsel, zich opgeblazen en zwaar voelen, acné, buikpijn, hoofdpijn en algemene pijn en malaise.

In de Chinese geneeskunde zijn er heel veel patronen die kunnen leiden tot bovenvermelde symptomen. Bijna altijd zal de Lever erin betrokken zijn. Zo is de kenmerkende stuwing in de borsten een teken van stagnatie in de Lever- en Maagmeridiaan. Erge buikpijn kan een teken zijn van statisch Bloed in de baarmoeder. Acné kan te wijten zijn aan Damp-Hitte in het lichaam en aan Hitte in de Longen, enz.

Na een goed onderzoek en een correcte diagnose wordt een behandelplan op maat samengesteld. De behandeling zal niet alleen de symptomen verlichten en zelfs wegnemen, maar het gehele lichaam meer in balans brengen. Zo vinden mensen dat ze beter slapen, meer energie hebben, kalmer zijn ... Mooie extra’s van de behandeling én een teken dat u werkelijk aan het genezen bent, en dus gezonder wordt.
Een mooi doel, toch?

Menopauzaal syndroom

De menopauze is een natuurlijke overgangsperiode waarbij het lichaam probeert veroudering door bloedverlies tegen te gaan. Menstruatie is niet meer nodig aangezien men niet meer vruchtbaar is. De menopauze op zich is dus een goed gegeven.
Hoe komt het dan dat zoveel vrouwen er moeite mee hebben?

Vele vrouwen ervaren warmteopwellingen (vapeurs), zweetaanvallen, vermoeidheid, bloedingen, voelen zich depressief en angstig, hebben vaginale klachten, hartkloppingen...
De symptomen van het menopauzaal syndroom zijn eigenlijk een uiting van een dieper gelegen energetisch onevenwicht. Dit onevenwicht kan al tientallen jaren bestaan.

Het is de taak van de acupuncturist de precieze oorzaken (meestal zijn er meerdere patronen werkzaam) te achterhalen en de juiste behandelingsmodaliteiten te kiezen. Veelal is er een yin-leegte, waardoor de yang niet meer geankerd wordt en naar boven vliegt: een vapeur. In de therapie worden Lever en Nier-yin versterkt. Indien er een leegte Bloed is zal het Bloed versterkt worden. Indien Nier-yang is aangetast (kouwelijk, koude handen en voeten, gewichtstoename) moet ook Nier-yang versterkt worden. Bijna altijd moet men ook aandacht hebben voor de Milt en de Qi een boost geven. Men zal het Hart voeden en de Geest kalmeren. Indien nodig moet men ook Hitte klaren en yang naar beneden brengen- door yin te versterken worden yang en Hitte ook geankerd, maar soms is dit niet voldoende. Vaak bemoeilijken Damp en Slijm een goede behandeling. Een goed en verantwoord dieet zal essentieel zijn.

Chinese geneeskunde maakt zich sterk menopauzale klachten goed te kunnen behandelen. Met acupunctuur, Chinese kruiden, dieet- en bewegingsadvies is men in staat de soms erge overgangsklachten op een veilige en natuurlijke manier te behandelen.

Onvruchtbaarheid

Wanneer men wenst kinderen te krijgen maar dit niet lukt op natuurlijke wijze, kan dit zwaar doorwegen op een koppel. Het is bewezen dat acupunctuur de kans op bevruchting vergroot, zowel op natuurlijk wijze als in vitro.

Een woordje over de werking van Chinese geneeskunde bij onvruchtbaarheid:
Eerst moet de menstruele cyclus van de vrouw geregeld worden. Dit kan 3 tot 6 cycli duren. Behandeling zal specifiek gericht zijn op de klachten die er zijn (let wel: diagnostische criteria voor klachten verschillen bij de Westerse en Chinese geneeskunde.) Het kan ook zijn dat de man mede behandeld wordt, bv. bij te weinig spermacellen, te weinig motiliteit ...1-3 Daarna richt de behandeling zich op de bevruchting zelf. Wanneer getracht wordt de bevruchting op natuurlijke wijze te laten plaatsvinden zal de acupuncturist er voor zorgen dat beide partners in optimale conditie verkeren: sterke nier Qi, goede circulatie van Qi,... Dit kan met behulp van acupunctuur, Chinese kruiden, dieet- en bewegingsadvies.
Bij in vitro fertilisatie (IVF) zijn er specifieke behandelingsprotocols uitgewerkt voor de verschillende stadia van de IVF.
Na een succesvolle bevruchting kan Chinese geneeskunde verder worden aangewend om miskramen en zwangerschapsproblemen te voorkomen of te verhelpen.
Studies hebben aangetoond dat de behandeling met Chinese kruiden en acupunctuur de kans op een susccesvolle bevruchting doen toenemen met 40 tot 60%.

Modern onderzoek

In een Duitse studie gepubliceerd in een toonaangevend vakblad vond men dat acupuncuur de kans op succesvolle IVF deed toenemen van 26.3% tot 42.5%⁴. Men speculeert dat acupunctuur het autonome zenuwstelsel beïnvloedt, en zo de baarmoederwand ontspant in anticipatie van een eicel.
In de behandeling van PMS vond men dat acupunctuurbehandeling voor 77.8% effectief (p< 0.001) was, terwijl de controlegroep niet veranderde (5.9%, p> 0.05)⁵. Deze cijfers zijn zeer aanmoedigend (geen neveneffecten), en het is daarom jammer dat er in het Westen geen geld wordt vrijgemaakt voor meer en grotere studies.
Er zijn letterlijk duizenden artikels in de Chinese vakliteratuur te vinden over gynaecologische behandelingen. Het is heel jammer dat niet meer van deze artikels vertaald worden. Gelukkig begint daar nu wat verandering in te komen (ik probeer ook mijn steentje bij te dragen.)
Enkele voorbeelden: een Chinese studie⁶ werden vrouwen met menopauzale klachten met acupunctuur en ooracupunctuur behandeld. Meer dan 95% van de vrouwen had een significante verbetering in hun klachten. In een andere studie⁷ werden menopauzale palpitaties (hartkloppingen) behandeld met een succesratio van 97.5%.
Deze behandelmethodes zijn gebaseerd op traditionele inzichten, maar worden nu ook getest in labo’s. Zo vindt men significante veranderingen in hormoonconcentraties na behandeling- hormonen spelen een belangrijke rol in het regelen van her vrouwelijk lichaam.
Uit vele studies blijkt dat acupunctuur en Chinese geneeskunde in staat zijn gynaecologische klachten op een natuurlijke, veilige en efficiënte manier te behandelen.

In de Chinese geneeskunde worden hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma veroorzaakt door gelijkaardige ziektepatronen. Vandaar dat ik ze hier samen rangschik. De symptomen mogen dan wel anders zijn, hun oorzaken zijn dezelfde. Chinese geneeskundige behandeling voor bv. astma en hooikoorts kan dan ook dezelfde zijn. Dit is een goed voorbeeld van de bekende Chinese geneeskundige spreuk:
“1 ziekte, veel behandelmethodes. 1 behandelmethode, veel ziektes.”
Dit betekent dat men een goede diagnose moet stellen en de correcte behandeling kiezen. Die correcte behandeling kan dan vele zaken genezen. Chinese geneeskunde werkt in op uw gestel, niet alleen op uw symptomen. Dit kan duidelijk aangetoond worden aan de hand van de behandeling van hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma.

Hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma in het Westen

In de Westerse landen worden hooikoorts en allergie een steeds groter probleem. Men schat dat 1 Belg op 10 tot zelfs 1 Belg op 5 last heeft van hooikoorts¹. En het aantal hooikoortslijders blijft maar stijgen. Men vermoedt dat toenemende vervuiling, onnatuurlijke voeding en een zwak immuunsysteem een rol spelen hierin. Recentelijk zijn er nieuwe geneesmiddelen op de markt gekomen met veel minder nevenwerkingen. Toch zijn er nog veel mensen die zich niet comfortabel voelen bij het idee dat ze iedere lente een hele tijd pilletjes, sprays en/of druppeltjes moeten gebruiken.
Astma- en allergieproblemen zijn de laatste 15 jaar verdubbeld². Men vermoedt dat in België zo’n 2 tot 8% van de bevolking aan astma lijdt³. Met medicamenten slaagt men er meestal in om de astma onder controle te houden, maar kan men de ziekte niet genezen.
Cijfers voor (chronische) sinusitis⁴ variëren tussen de 5 en de 10%. Vrouwen lijden bijna twee keer zoveel aan deze aandoening als mannen. Er worden nog vaak antibiotica voorgeschreven, hoewel de werkzaamheid in dit geval onvoldoende is bewezen⁵. De rest van de behandeling is symptomatisch gericht.

Chinese geneeskunde

De Chinese geneeskunde stelt dat de symptomen van hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma duiden op een onevenwicht tussen de organen en meridianen. Zij erkent al lang dat omgevingsfactoren (klimaat en vervuiling), slecht dieet, stress en constitutionele zwakte een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van ziekte.
Wat meer uitleg over de Chinese geneeskundige verklaring van hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma:
Centraal staat de Wei Qi, de verdedigingsqi. Het is het Chinese equivalent van het immuunsysteem. Verdedigingsqi is een vorm van Qi (qi = vitale invloeden) die het lichaam beschermt tegen lichaamsvreemde substanties. Het zijn deze vreemde substanties die kunnen leiden tot allergieën. Bijvoorbeeld pollen, schilfertjes afkomstig van dieren, stof, schimmel, virussen en bacterieën. Chinese geneeskunde noemde deze externe factoren Koude, Hitte, Damp (onzuiverheid) enz. Enkel wanneer de Wei Qi niet vol en sterk genoeg is kunnen deze externe pathogenen binnendringen.

Waar komt de Wei Qi vandaan?

Wei Qi wordt net als de Ying Qi gevormd uit de essentie van ons voedsel. Ying Qi of voedende Qi circuleert in de meridianen en de bloedvaten en voedt de weefsels en de organen. Wei Qi is complementair hieraan en stroomt aan de oppervlakte, reguleert de poriën, verwarmt het lichaam, bevochtigt de huid en spieren, en beschermt het lichaam tegen externe factoren. Zij stroomt in en buiten de meridianen. Wei Qi is meer yang, en Ying Qi is meer yin. Belangrijk is echter om in te zien dat ze beiden gedistilleerd worden uit de essentie van voedsel.
Wanneer Maag en Milt (spijsvertering) niet goed werken zal er niet alleen minder Qi (en dus minder Wei Qi) geproduceerd worden, maar ook Damp geproduceerd worden. Damp is troebelheid die ons loom maakt, en wanneer chronisch ook slijmen zal vormen. Hardnekkige slijmen zijn een belangrijke factor in zowel hooikoorts, allergieën, sinusitis en astma.
In de therapie is het dan ook essentieel dat de spijsvertering wordt geoptimaliseerd. Hier mag niet aan voorbij gegaan worden. Wanneer dit aspect van de behandeling wordt overgeslagen zal elke therapeutische winst maar tijdelijk zijn. Een betere spijsvertering zorgt voor meer Qi, meer afweer en minder Damp en slijmen.

Behandeling

De Oude Chinezen beschikten niet over microscopen en laboratoria, maar dat weerhield hen niet om effectieve behandelingen samen te stellen.
Acupunctuur, Chinese kruiden en aangepast dieet zijn in staat om de organen en meridianen terug in balans te brengen, externe pathogene factoren naar buiten te drijven, voor goede en sterke qi te zorgen (afweer), Damp te drogen,...
Qua dieet is het belangrijk dat elk gekend allergeen volledig vermeden wordt. Zuivel bevat veel mucus en is slijmvormend. Het wordt best achterwege gelaten tijdens de behandeling. Veelal is het stoppen met zuivel al voldoende om de slijmen voor 75% te reduceren!
Behandeling richt zich sterk op de spijsvertering (Qi versterken en Damp drogen). Er is ook symptomatische behandeling: neus vrijmaken, hoesten en niezen doen stoppen, beklemd gevoel in borstkas opheffen, emotionele stress losmaken door de Qi te bewegen... en indien nodig wordt in de remissiefase ook consitutioneel gewerkt (versterken van Nieren, Milt en Longen). Luister goed naar het persoonlijke advies dat je zal meekrijgen.

Modern onderzoek

In een studie in Hong Kong vond men dat acupunctuur bij kinderen zorgde voor significante verbetering in rhinitis (allergie), minder symptomen en betere IgE-waarden⁶.
In een Duitse studie⁷ vond men dat hooikoortslijders sterk verbeterden met een specifieke acupunctuur- en Chinese kruidenbehandeling. In de controlegroep was dit niet het geval.
In een Chinees literatuuroverzicht⁸ bespreekt men 25 studies met betrekking tot acupunctuur en moxibustie ter behandeling van hooikoorts en allergie. Men besluit dat acupunctuur en moxibustie effectieve behandelmethodes zijn voor hooikoorts en allergie.
In een andere Chinese studie⁹ vond men dat verscheidene traditionele kruidenbehandelingen tussen de 65 en 83% effectief zijn in de behandeling van allergische astma. In deze studie werd tevens gebruik gemaakt van een specifiek inzicht van de Chinese geneeskunde: “Behandel een ziekte van de winter (astma) in de zomer (en vv.)” Een voorbeeld van preventieve behandelingen, een sterke kant van de Chinese geneeskunde.

Prikkelbare Darm Syndroom, in het Engels Irritable Bowel Syndrome (IBS) genaamd, is een complexe aandoening waarbij de dikke darm het vermogen verliest om de darminhoud efficiënt te bewegen. Het wordt ook wel eens spastisch colon genoemd, maar dat is geen goede benaming. De aandoening komt voor bij 15 tot 20% van de vrouwen, en bij 5 tot 20% van de mannen, voornamelijk tussen het 15de en 65ste levensjaar¹. De belangrijkste symptomen zijn buikpijn, opgezwollen buik, diarree en/of constipatie, boeren en winderigheid. Begeleidende symptomen kunnen zijn: hoofdpijn, vermoeidheid, depressie en angststoornissen.
De klachten zijn periodiek en worden vaak uitgelokt door stress, dieet, emotionele factoren, hormonen en medicatie.
De Westerse geneeskunde heeft op dit moment nog geen verklaring of oplossing voor dit vervelend probleem. Eén verklarend model gaat uit van de connectie tussen hersenen en darmen, wat de sterke invloed van emoties op de darmmotiliteit zou kunnen uitleggen. Men vermoedt ook dat een lactose-intolerantie een rol speelt.

In de Chinese geneeskunde zijn er een aantal patronen die deze aandoening kunnen veroorzaken, en er zijn wel degelijk behandelingen voor. U kan er uw levenskwaliteit drastisch mee verbeteren.

Hoe verklaart de Chinese geneeskunde deze aandoening?

Uit de meer dan 60 Chinese medische artikels over IBS in mijn persoonlijke bibliotheek blijkt duidelijk dat Chinese dokters het unaniem eens zijn over de oorzaak van IBS (iets wat anders vaak niet het geval is.) Deze ziekte wordt erger bij stress en piekeren, bij overdaad aan suikers en zoete eetwaren, en bij vermoeidheid en te weinig beweging. De literatuur toont aan dat dit altijd leidt tot een Lever-Milt disharmonie.

De Milt staat in de Chinese geneeskunde in voor de vertering en assimilatie van voedingsmiddelen en vloeistoffen. Zo zorgt zij voor aanmaak van Qi en Bloed, twee substanties die het lichaam voeden. Bij zwakte van de Milt is er niet genoeg Qi, en ziekte kan makkelijk ontstaan. Wanneer de vloeistoffen onvoldoende getransformeerd worden ontstaat er een nevenproduct: Damp. Men kan dit vergelijken met voedingsmiddelen en vloeistoffen die te lang in de darmen blijven zitten, waardoor zij rotten en stagneren. Damp compliceert vele andere toestanden, en kan verantwoordelijk zijn voor zware ledematen, schimmelgroei, opgezwollen buik, losse stoelgang met slijmen, “zwaar” hoofd, moeite om zich te concentreren,...

De Lever staat in voor emotionele balans. Het is het eerste orgaan dat aangedaan is bij stress, spanningen, irritatie en kwaadheid. Ook alcohol, drugs en geneesmiddelen kunnen de functie van de Lever negatief beïnvloeden. De Lever is in de eerste plaats verantwoordelijk voor de vrije circulatie van Qi in het lichaam. Wanneer de functie van de Lever verstoord wordt door stress e.d. stagneert de Lever Qi. Dit kan dan zorgen voor alternerende constipatie/ diarree, gezwollen buik, winderigheid en hoofdpijn.

Bij langdurige klachten en wanneer men ouder is dan 40 kan de ziekte ook de Nieren aantasten. Symptomen van Nier Yang leegte zijn kouwelijkheid, ochtendstond-diarree, incontinentie, zwakke knieën en rug.
Andere mogelijk complicaties zijn Damp troebelheid, Damp Hitte en Bloed stase.

Een goede diagnose wil zeggen dat de juiste patronen bij u werden geïdentificeerd. Er is altijd een Lever-Milt disharmonie, maar er zijn (bijna) altijd complicerende factoren.

De behandeling van IBS met Chinese geneeskunde:

correcte diagnose is de basis van een goede behandeling. De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van acupunctuur en/of Chinese kruiden, en dieetadvies. Relaxatie-oefeningen kunnen ook aangewezen zijn
. Acupunctuur kan in het begin twee- of driemaal per week uitgevoerd worden, en daarna eenmaal per week. Het aantal behandelingen hangt af van uw persoonlijke constitutie.
In de kruidenbehandeling zijn er een aantal harmoniserende formules die steeds terugkeren. Deze zijn Tong Xie Yao Fang, Ban Xia Xie Xin Tang en Xiao Yao San. Meestal vertrekt men vanuit één of meerdere van deze formules. Het is echter noodzakelijk dat deze formules worden aangepast zodat AL uw klachten behandeld worden met één formule.

Een greep uit het klinisch onderzoek:

In het Zhejiang journal of Chinese medicine (2001, no.7) werd er een studie gepubliceerd waarin 100 gevallen van IBS werden behandeld met een formule die de geest kalmeerde en de Lever doet circuleren. Er was een controlegroep van 30 mensen die een courant Westers geneesmiddel nam. In de kruidengroep werden meer dan 57 gevallen totaal genezen, en 93.56% van de gevallen werden effectief behandeld. In de controlegroep werden 11 gevallen genezen, en 73.33% werd effectief behandeld. Het verschil in effectiviteit is statistisch significant (p <0.01 .)
In een ander multi-center, gerandomiseerd dubbelblind en gecontroleerd onderzoek werd een gepatenteerde kruidenformule (Chang Le Kang) voor meer dan 80% effectief bevonden in de behandeling van IBS (Fu et al, Chinese Journal of New Drugs, 2001, Vol. 10, No. 6 .)

zijn nog tientallen andere studies, en zij bewijzen allen dat Chinese geneeskunde effectief is in de behandeling van IBS.

Insomnia of slapeloosheid wil zeggen dat men al gedurende lange tijd (meer dan 3 weken) slecht slaapt. We hebben het allemaal wel eens voor dat we liggen te woelen en te denken over vanalles en nog wat. Maar dat is normaal. Enkel wanneer het chronisch wordt moet dit behandeld worden. De behandeling van insomnia is één van de sterke kanten van de Chinese geneeskunde. Chinese geneeskunde kan niet alles even efficiënt behandelen - insomnia wel, op vóórwaarde dat de diagnose correct is.

Hoe behandelt de Westerse geneeskunde insomnia?

Zoals gezegd wordt insomnia slechts behandeld wanneer het chronisch wordt. Normaal schrijft de dokter geen slaapmiddel voor bij kortdurende problemen.
Soms zal de arts relaxatietechnieken of psychotherapie voorschrijven en doorverwijzen. Een massage of een goed gesprek kunnen ook al veel doen!
Studies hebben uitgewezen dat zowel ontspanningsoefeningen als psychotherapie effectieve therapievormen zijn voor de behandeling van insomnia.
Maar slaapmiddelen worden nog (te) vaak voorgeschreven.
Nochtans zijn deze slaapmiddelen niet zonder gevaren. Slaapmiddelen zijn meestal benzodiazepines (zoals bv. Valium, Lorazepam, Temazepam, Nitrazepam, Lormetazepam en Zopiclon.) Benzodiazepines werken slechts goed voor één week. Daarna vermindert hun effect sterk. Veel voorkomende bijwerkingen zijn: een kater hebben ’s morgens, versuft zijn [gevaarlijk bij het besturen van voertuigen], geheugenverlies, tegengestelde reacties zoals opgewondenheid en agressie, afhankelijkheid, gewenning en ernstige ontwenningsverschijnselen¹. Gebruik geen alcohol samen met slaapmiddelen.

Chinese geneeskunde is een veilig, natuurlijk en effectief alternatief voor de medicamenteuze behandeling van insomnia.

Hoe behandelt de Chinese geneeskunde insomnia?

In de behandeling van insomnia werkt Chinese geneeskunde eigenlijk op de geest, en minder op het lichaam. Men werkt energetisch. Eén groot voordeel hiervan is dat men niet dat suffe gevoel heeft wanneer men kiest voor een kruiden- en/of acupunctuurbehandeling voor de behandeling van slapeloosheid. Bovendien wordt de oorzaak van de klacht behandeld, en niet alleen de symptomen (de slapeloosheid.) Behandeling gebeurt via kruiden, acupunctuur, dieet- en levensstijladvies.

Wat is de oorzaak van uw slapeloosheid?

Het is de taak van de therapeut dat te achterhalen. Kort gezegd is dit altijd te wijten aan een yin/yang onevenwicht. Maar wat betekent dit?
Een teveel aan stress zal ervoor zorgen dat uw gedachten blijven razen, ook nadat het licht uit is. Stress kan er ook voor zorgen dat uw vroegtijdig wakker wordt. In het algemeen kan men stellen dat acupunctuur goed zal zijn om deze voltes (iets wat men te veel heeft) te draineren. Dit is een teveel aan yang. Dit kan in de vorm van Lever Vuur, Hart Vuur, Flegm Vuur of leeg Vuur zijn.
Yin leegte (vloeistoffen) en Bloed leegte. Bloed is een voedende substantie, meer dan alleen het bloed dat in de aderen stroomt; kan in deze context bv. verwijzen naar neurotransmittors. Zowel yin als Bloed leegte zorgen voor problemen. Zij zorgen ervoor dat men moeilijk inslaapt en gemakkelijker wakker wordt. In de behandeling worden Milt, Hart, Lever en Nieren behandeld om Qi, yin en Bloed te harmoniseren. Waarom ook de Qi behandelen? Qi commandeert het Bloed; om Bloed goed te behandelen moet je Qi erbij nemen.
Het kan ook zijn dat men wakker schrikt van het minste geluid. Dit noemen we een leegte in de Galblaas.
Er bestaan formules voor elk patroon. In de praktijk is het zo dat de meeste mensen mengvormen vertonen. Individueel aanpassen van de behandeling wordt dan een noodzaak!

Een greep uit het onderzoek.

In een recente Braziliaanse studie² vond men dat acupunctuur uiterst goed werkte (p< 0.003) in de behandeling van slapeloosheid in zwangere vrouwen. In een andere studie in Canada³ vond men dat acupunctuur zijn reputatie als relaxerend eer aandeed: acupunctuur werkte uiterst goed (p< 0.002) om slaap te verbeteren. Verschillende parameters werden opgevolgd en acupunctuur beïnvloedde alle parameters positief. Angstscores verbeterden ook significant. Rekening houdend met het feit dat deze therapie geen nevenwerkingen heeft besluit men dat acupunctuur een uiterst goede therapeutische keuze is.
In een literatuuronderzoek⁴ vond men dat alle van de 11 geselecteerde onderzoeken statistisch significant positieve resultaten bekwamen. De auteurs hopen dat er spoedig voldoende geld wordt vrijgemaakt om een studie met meer deelnemers te sponseren [zoals dat gebeurd is in de acupunctuurbehandeling van osteoarhtritis van de knie: een studie met meer dan 500 deelnemers die overtuigend kon bewijzen dat acupunctuur werkzaam is.]
Er is ook nog het rapport van Montakab⁵, die aantoonde dat echte acupunctuur beter werkt dan ‘nep-acupunctuur’ bij 40 personen, aan de hand van testen uit een slaaplaboratorium. Het rapport kon niet uitsluiten dat er ook een positief effect was komende van de goede relatie tussen de patiënt en de therapeur. Een bijkomend voordeel, zou ik zeggen.
In de Chinese literatuur verschijnen met de regelmaat van de klok studies over nieuwe inzichten en behandelmethodes: Chinese geneeskunde werkt voor slapeloosheid!

Behandeling is mogelijk.

Bestaat er al een Westerse behandeling voor een gewone verkoudheid? Jammer genoeg niet. Soms worden er wel eens antibiotica voorgeschreven voor deze conditie, maar die hebben geen effect daar verkoudheden veroorzaakt worden door rhinovirussen. Griepen worden ook veroorzaakt door een virus uit deze groep, maar het virus is meestal sterker.
Kan u dan niets anders doen dan gewoon rusten en in bed kruipen om ‘het uit te zweten’?
Chinese geneeskunde en acupunctuur bieden enkele mogelijkheden om deze vervelende kwaaltjes te behandelen. Hun sterke kant is tevens preventie, en preventie is nog steeds beter dan genezen...
Eén acupunctuurbehandeling en/of een dosis kruiden zijn meestal voldoende om een beginnende verkoudheid uit te drijven. Voorwaarde is wel dat u zich onmiddellijk laat behandelen, van zodra u voelt dat u iets gevangen heeft. Wanneer de verkoudheid echter de kans krijgt om zich te ontwikkelen, dient Chinese geneeskunde ook om het immuunsysteem te ondersteunen. Om zo snel mogelijk van de verkoudheid af te raken, en om omgemakken te verzachten.

Types van verkoudheden.

Eigenlijk klopt het niet helemaal om het woord ‘verkoudheid’ te gebruiken binnenin de Chinese geneeskunde. Koude is immers maar één van de oorzaken.
Om de zaken goed te begrijpen moeten we inzien dat Chinese geneeskunde met qi werkt. Alles in het universum wordt als een manifestatie van qi beschouwd (qi wordt best vertaald als vitale invloeden). Een verkoudheid treedt slechts op wanneer er een strijd is tussen de lichaamseigen correcte qi¬ en de pathogene qi. Traditionele Chinese geneeskunde erkent zes externe pathogene invloeden die kunnen leiden tot ziekte. Die zijn: wind, koude, hitte, damp, droogte en zomerhitte. Vooral de eerste drie zijn van belang in de context van verkoudheden. De klinische manifestaties van deze pathogene qi zijn gelijkaardig aan hun evenknie in de natuur.
风WIND komt snel op en verandert en beweegt snel. Zij blaast in stoten en heeft meest invloed op boomtoppen. In het lichaam creëert wind symptomen die plots opkomen, snel veranderen, van plaats veranderen en zij beïnvloedt de bovenzijde van het lichaam eerst. In de natuur verspreidt wind stof en bladeren, en in ons lichaam is wind vaak het vehikel voor andere pathogene qi als koude en hitte.
Wanneer KOUDE met wind combineert 风寒heeft men last van koude rillingen en lichte koorts. Er is afkeer van koude, geen zweten, niezen, verstopte neus met helder neusvocht, hoofdpijn en spierpijnen.
Wanneer HITTE met wind combineert 风热heeft men last van hogere koorts en rillingen. Men zweet vaak wel, en er is een pijnlijke en rode keel, en een verstopte neus. Het mucus is dikker en vaak geel door de drogende actie van de hitte. Lichaams- en hoofdpijnen zijn minder uitgesproken.
Vaak begint een verkoudheid als wind-koude maar evolueert binnen een paar dagen naar wind-hitte. Dit kan eventueel nog verder evolueren naar Flegma-hitte in de longen (met meer hoesten, hogere koorts en meer fluimen.) Het is ook mogelijk dat een verkoudheid gecompliceerd wordt door droogte of damp. Behandeling hangt af van de diagnose. Er zijn zeer specifieke formules voor zeer specifieke diagnoses.

De behandeling werkt als volgt: 1) uitdrijven van de pathogene factoren en 2) ondersteuning van het immuunsysteem. We weten nu wel dat virussen de oorzaak zijn van verkoudheden, maar het immuunsysteem is minstens even belangrijk. Het immuunsysteem versterken is één van de sterke punten van de Chinese geneeskunde. Toen SARS lelijk huishield in China ging er veel aandacht naar de anti-virale eigenschappen van een aantal Chinese kruiden en kruidenformules¹. Vele van deze kruiden zijn niet alleen effectief tegen rhinovirussen, maar ook tegen andere virale infecties zoals Hepatitis A, herpes simplex, HIV, Epstein-Barr infectie, en waterpokken. Maar ook acupunctuur is bewezen effectief te zijn in de behandeling van verkoudheden, en ter versterking van het immuunsysteem². Bepaalde punten openen de neus, verlichten hoofdpijn, drijven pathogene factoren naar buiten, en anderen dienen dan weer om de lichaamseigen qi te versterken.
Chinese geneeskunde focust zich steeds op uw qi: wanneer uw qi sterk en vol is zal u genoeg weerstand hebben om pathogene factoren af te weren. Dit is goed nieuws voor zij die vaak last hebben van verkoudheden. Kruiden én acupunctuur werken volgens dit qi-mechanisme. De moderne geneeskunde kan dit (nog) niet uitleggen, maar gelukkig kan men nu wel al uit de samenstelling van de Chinese kruiden vaststellen dat vele van deze kruiden wel degelijk componenten bezitten met krachtige anti-virale eigenschappen. Zo worden moderne geneesmiddelen soms geproduceerd nadat men een bepaalde molecule uit een kruid heeft geisoleerd. Van een omgekeerde wereld gesproken!